Để biến TPHCM trở thành “Hòn ngọc Viễn Đông”, theo Chủ tịch HoREA, điều cấp thiết là thành phố cần một cuộc lột xác về tư duy quy hoạch, đặc biệt tập trung vào phát triển hạ tầng giao thông và du lịch.
Cần Bổ Sung Quy Hoạch Tuyến Đại Lộ Ven Sông Sài Gòn
Trong suốt nhiều năm qua, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đã không ngừng ủng hộ ý tưởng xây dựng Đại lộ ven sông Sài Gòn. Vậy theo quan điểm của ông, tầm quan trọng của việc phát triển hạ tầng giao thông dọc theo hành lang sông Sài Gòn đối với TP.HCM là gì?
Để tạo ra một sự kết nối hiệu quả và hài hòa trong vùng Đông Nam Bộ, việc bổ sung tuyến đại lộ ven sông Sài Gòn vào quy hoạch TP.HCM là điều cần thiết. Tuyến đường này không chỉ kết nối TP.HCM với Bình Dương và Tây Ninh mà còn hình thành một tuyến du lịch xuyên suốt khu vực. Hiện tại, TP.HCM đang trong quá trình quy hoạch 88 tuyến đường sông, và việc kết nối các tuyến đường thủy này với các tuyến đường bộ, đường sắt, và cao tốc theo mô hình TOD (đô thị dựa theo hệ thống giao thông công cộng) sẽ tạo ra một mạng lưới giao thông toàn diện và đồng bộ.
Hơn thế nữa, việc đầu tư xây dựng một tuyến đại lộ ven sông Sài Gòn sẽ có nhiều lợi thế hơn so với việc phải giải phóng mặt bằng để xây dựng đường mới. Tuyến đại lộ này có thể kết hợp việc chỉnh trang và khai thác quỹ đất dọc theo hành lang bảo vệ bờ sông rộng đến 50 mét, từ đó phát triển các tiện ích phục vụ cộng đồng và du khách như công viên cây xanh, đường đi bộ, bến thủy, du thuyền, khu vực thể dục thể thao dưới nước, trung tâm triển lãm, nghệ thuật, nhà hát, và nhà văn hóa.
Hơn nữa, tuyến đường ven sông Sài Gòn sẽ mở ra một hướng phát triển mới, kết nối thẳng qua Củ Chi đến trung tâm du lịch núi Bà Đen – Tây Ninh, từ đó phát huy giá trị văn hóa, lịch sử và sinh thái của khu vực. Điều này sẽ tạo ra những điểm đặc trưng độc đáo cho đô thị, đồng thời khai thác tiềm năng kinh tế và dịch vụ.
Việc phát triển đại lộ ven sông Sài Gòn không chỉ tối ưu hóa quỹ đất dọc sông cho các hoạt động kinh tế, văn hóa và xã hội mà còn tạo ra nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương, phục vụ cho các dự án tái đầu tư và phát triển. Điều này sẽ là cơ hội để xây dựng một mô hình thành phố bên sông năng động, với các khu phức hợp đa chức năng, giải trí công cộng, và phát triển du lịch sinh thái, du thuyền và lễ hội văn hóa.
Kinh Nghiệm Quốc Tế Và Triển Vọng Phát Triển Đại Lộ Ven Sông Sài Gòn
Nhiều thành phố nổi tiếng trên thế giới đã phát triển đại lộ ven sông với hiệu quả đáng kinh ngạc, chẳng hạn như sông Hoàng Phố ở Thượng Hải và sông Seine ở Paris. Theo ông, với lợi thế dòng sông Sài Gòn là huyết mạch quan trọng, TP.HCM nên có những định hướng quy hoạch ra sao để khai thác tối đa tiềm năng của con sông này?
Sông Sài Gòn không chỉ là một con sông của TP.HCM mà còn đóng vai trò là trục phát triển kinh tế và du lịch chủ chốt của khu vực Đông Nam Bộ. Với những tiềm năng hiện hữu, sông Sài Gòn hoàn toàn có thể trở thành một biểu tượng du lịch, di sản văn hóa, giao thông và kinh tế sôi động, tương tự như các con sông nổi tiếng khác như sông Chao Phraya ở Bangkok, sông Hoàng Phố ở Thượng Hải hay sông Hàn ở Seoul. Nếu được khai thác một cách hiệu quả, dòng sông này có thể mang lại hàng tỷ USD mỗi năm từ việc phát triển mặt nước, bờ sông và quỹ đất ven sông.
Tuy nhiên, hiện nay, tiềm năng của sông Sài Gòn vẫn chưa được khai thác triệt để. Trong thời gian tới, TP.HCM cần tập trung vào việc phát triển các điểm đến đẳng cấp và sinh thái, đồng thời xây dựng những sản phẩm du lịch văn hóa gắn liền với dòng sông này. Đặc biệt, bên cạnh việc phục vụ du khách, cần thiết phải phát triển các điểm đặc sản dọc hai bên dòng sông để tận dụng và phát huy vai trò của hành lang dân cư ven sông, qua đó mỗi người dân có thể trở thành một “sứ giả” du lịch.
Để tạo ra một sự đột phá trong phát triển kinh tế ven sông cũng như du lịch, TP.HCM cần đầu tư vào việc xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông, đảm bảo kết nối thuận tiện với các tỉnh lân cận. Đồng thời, việc bổ sung các bến thủy và trung tâm dịch vụ, du lịch ven sông sẽ là bước đi quan trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của giao thông, du lịch và dịch vụ đường thủy.
Phát triển hệ thống đại lộ hiện đại kết nối TP.HCM với các tỉnh lân cận
TP.HCM đang nhắm đến việc trở thành một trong những trung tâm hàng đầu của Châu Á và thành phố toàn cầu trong giai đoạn Quy hoạch TP.HCM từ 2021 đến 2030, với tầm nhìn đến năm 2050. Để thực hiện điều này, TP.HCM cần có một chiến lược đột phá về hạ tầng và giao thông, nhằm giải quyết các vấn đề nội thành và tăng cường kết nối liên vùng.
Theo Nghị quyết 98, TP.HCM có thể áp dụng các cơ chế và chính sách đặc thù, đồng thời triển khai dự án theo mô hình TOD (phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng), tạo ra nguồn lực bổ sung cho các dự án. Gần đây, thành phố đã khởi động một số dự án trọng điểm như thu hút nhà đầu tư chiến lược cho cảng trung chuyển Cần Giờ, xây dựng Trung tâm tài chính, và quy hoạch hơn 500km đường sắt đô thị…
Tuy nhiên, để TP.HCM trở thành một đô thị toàn cầu, việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng liên vùng là cực kỳ quan trọng. Thành phố cần phát triển các công trình hiện đại, phù hợp với xu thế quốc tế để nâng cao khả năng kết nối nội đô và liên vùng, không chỉ với các đô thị vệ tinh mà còn với các khu vực xung quanh.
Hiện nay, nhiều dự án kết nối từ phía Đông TP.HCM qua Thủ Thiêm đến sân bay Long Thành đang được triển khai. Tuy nhiên, phía Bắc và Tây Bắc thành phố vẫn còn một số hạn chế. Cần thiết xây dựng tuyến đại lộ kết nối từ TP.HCM qua Củ Chi đến Tây Ninh với quy mô từ 4 đến 10 làn xe, kết hợp giữa đường bộ và đường sắt đô thị LRT, theo xu hướng của các đô thị phát triển trên thế giới. Điều này sẽ giúp TP.HCM đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của một đô thị toàn cầu trong tương lai.
Nhận thấy các vấn đề còn tồn tại, chính quyền TP.HCM đã tập trung đầu tư vào việc mở rộng hạ tầng giao thông. Theo quy hoạch giao thông vùng TP.HCM đã được phê duyệt, hệ thống giao thông sẽ bao gồm 6 tuyến cao tốc, 3 tuyến vành đai và 8 tuyến đường sắt đô thị.
Nhìn tổng thể, bức tranh hạ tầng giao thông của TP.HCM sẽ có những cải thiện tích cực trước năm 2025 khi các tuyến đường liên vùng được hoàn thiện. Tuy nhiên, thành phố cần tiếp tục phát triển hạ tầng hiện đại theo xu hướng quốc tế với tầm nhìn xa hơn.
Ví dụ, các tuyến kết nối chính như TP.HCM – Thuận An và TP.HCM – Tây Ninh có thể được xây dựng với các đại lộ từ 4 đến 10 làn xe, bao gồm cả đường bộ và đường sắt liên tỉnh. Theo trục sông Sài Gòn, nên phát triển hệ thống bến thủy để tạo ra sự kết hợp đa dạng trong giao thông. Nếu chỉ xây dựng đường nhỏ và phát triển manh mún, sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong vài năm và phải mở rộng lại, gây tốn kém chi phí và ngân sách không đủ đáp ứng.
Để đạt được các mục tiêu về hạ tầng giao thông và du lịch, việc huy động nguồn vốn là vô cùng quan trọng. Đánh giá vai trò của nguồn lực xã hội hóa, đặc biệt từ các tập đoàn và nhà đầu tư có tiềm lực, sẽ là yếu tố quyết định trong sự phát triển của TP.HCM trong tương lai.
Theo đề án phát triển hạ tầng giao thông TP.HCM đến năm 2030, thành phố cần khoảng 980.000 tỷ đồng, trong khi ngân sách chỉ đáp ứng dưới 50%. Hơn 50% còn lại cần được huy động từ nguồn lực xã hội. Do đó, cần có sự đóng góp từ nguồn vốn tư nhân và sự tham gia của các tập đoàn lớn trong nước để dẫn dắt và thực hiện các dự án quy mô, chất lượng, tạo động lực cho sự phát triển bùng nổ của TP.HCM và toàn vùng Nam Bộ.